සී. සී. ටී. වී. සාක්ෂියක් අධිකරණය ඉදිරියෙහි ඔප්පු කල යුතු වන ආකාරය. (How to prove a C.C.T.V Evidence before the Court of Law).

මේ සම්බන්ධයෙන් නෛතික දැනුම අල්ප වීම හේතු කොට ගෙන බොහෝ අවස්ථාවන්හිදී ඊට අදාලව වන සාක්ෂි පැවතියද, එකී සාක්ෂි අධිකරණය ඉදිරියෙහි නිසි පරිදි ඉදිරිපත් වනු දැකිය නොහැකි වන අතර, ඒ හේතු කොට ගෙන එකී සාක්ෂි අධිකරණය වෙත යුක්තිය පසඳලීමෙහි ලා භාවිතා කරලීමේ  හැකියාව අහිමිවනු ලැබ තිබේ.

ඒ අනුව ඉහත කී සී. සී. ටී. වී. සාක්ෂි (CCTV Evidence) නිවැරදිව අධිකරණය ඉදිරියෙහි මෙහෙයවීම අතිශය වැදගත් වන බැවින් ප්‍රථමයෙන් මාගේ අවධානය සී. සී. ටී. වී. සාක්ෂි යනු මොනවාද ? යන්න සම්බන්ධයෙන් පහත සඳහන් පරිදි යොමු කර සිටිමි.

ඒ යටතේ කරුණු සළකා බැලීමේදී  සී. සී. ටී. වී. සාක්ෂියක් යනු, කිසිවෙකු විසින්  පටිගත කරන ලද සාක්ෂියක්  නොවන බවත්, එය කිසියම් නිවෙසක, සේවා ස්ථානයක හෝ මහාමාර්ගයක සවිකොට ඇති ස්වංක්‍රීයව පටිගත වන කැමරා පද්ධතියක පටිගත වුවක් වන බවත් පැහැදිලි කරුණකි.

ඒ අනුව සී. සී. ටී. වී. සාක්ෂි සොරකම්, කොල්ලකෑම්, රථවාහන අනතුරු සම්බන්ධයෙන් පමණක් නොව  ස්ත්‍රී දූෂණ, මනුෂ්‍ය ඝාතන වැනි බරපතල අපරාධයන් සම්බන්ධයෙන්ද අධිකරණය ඉදිරියෙහි නිවැරදිව මෙහෙයවීමේ අවශ්‍යතාවය වර්ථමානයේ සුලභව දැකිය හැකිවේ.

ඒ යටතේ කරුණු සළකා බැලීමේදී, සී. සී. ටී. වී. සාක්ෂි, සමකාලීන රෙකෝඩන (Contemporaneous Recordings ) වශයෙන් සැලකෙන බැවින්, එකී සාක්ෂි මෙහෙයවාලීමට අදාළව මාගේ අවධානය 1995 අංක 14 දරණ සාක්ෂි ( විශේෂ විධිවිධාන ) පනතේ 3 , 4 , 6 , 7 , 8 සහ 9 වන වගන්තීන් වෙත පහත සදහන් පරිදි යොමු කර සිටිමි.

03(1) For the determination of any matter arising out e application of the provisions of this Act or incidental thereto and not provided for in this Act, the provisions of the Evidence Ordinance or any other law shall, where appropriate, and with suitable adaptations as the justice of the case may require, be adopted and applied.

(2) For the purpose of applying the provisions of the Evidence Ordinance or other law for the determination of any matter not provided for in this Act, the provisions relating to documents, or governing a like matter in the Evidence Ordinance or such other law shall with such suitable adaptations as the interests of justice may require, be adopted and applied in the case of a recording, reproduction, statement or other evidence admissible under this Act.

(3) Where it is not appropriate or practical to adapt and apply the provisions of the Evidence Ordinance or other law as aforesaid for the determination of any matter not provided for in this Act, the court may in the exercise of its inherent power, determine such matter by making such as the interests of justice may require.

         CONTEMPORANEOUS RECORDINGS

04(1) In any proceeding where direct oral evidence of a fact would be admissible, any contemporaneous recording reproduction thereof, tending to establish that fact shall admissible as evidence of that fact. If it is shown that-

(a) the recording or reproduction was made by the use of electronic or mechanical meant; 

(b) subject to subsection (3) of this section, the recording or reproduction is capable of being played, replayed, displayed or reproduced in such a manner so as to make it capable of being perceived by the senses; 

(c) at all times material to the making of the recording or reproduction the machine or device used in making the recording or reproduction, as the case may be, was operating properly, or if it was not, any respect in which it was not operating properly or out of operation, was not of such a nature as to affect the accuracy of the recording or reproduction; 

(d) the recording or reproduction was not altered or tampered with in any manner whatsoever during or after the making of such recording or reproduction, or that it was kept in safe custody at all material times , during or after the making of such recording or reproduction and that sufficient precautions were taken to prevent the possibility of such recording or reproduction being altered or tampered with, during the period in which It was in such custody. 

(2) If the conditions set out in subsection (1) are satisfied, the recording or reproduction shall be admissible in evidence or the fact recorded or reproduced, whether or not such fact was witnessed by any person. 

(3) Where any recording or reproduction referred to in subsection (1)- 

(a) cannot be played, replayed, displayed or reproduced in such a manner so as to make it capable of being perceived by the senses; or 

(b) is capable of being so perceived but is unintelligible to a person not conversant in a specific science; or 

(c) is of such nature that it is not convenient to perceive and receive in evidence, in its original form, 

the court may admit in evidence a transcript, translation, conversion or transformation, as the case may be such recording or reproduction which is intelligible and is capable of being perceived by the senses.

(4) A recording or reproduction shall be taken to have been made by the use of electronic or mechanical means, whether it was made by a single machine or device or by several machines or devices or by different machines or devices, in any combination, with or without the aid of any appropriate equipment or human intervention.

(5) Where evidence is admissible under the preceding provisions of this section, a duplicate of such evidence shall be admissible in the same manner and to the same extent as the source from which the duplicate is made.

06(1) Where any party proposes to tender any evidence under section 4 or 5 of this Act in any proceeding, an affidavit dealing with any of the fallowing matters, that to-

(a) if such evidence consists of a recording or reproduction, that it is a contemporaneous recording of a fact sought to be proved in such proceeding or a reproduction thereof, and that the recording or reproduction satisfies the conditions set out in paragraphs (a), (b)t (c) and (d) of subsection (l) of section 4; 

(b) if such evidence consists of a transcript, translation, conversion or transformation, as the case may be of a recording or reproduction, that such recording or reproduction satisfies any of the conditions set out in subsection (3) of section 4 ; 

(c) If such evidence consists of a duplicate as provided for in subsection (5) of section 4 that such duplicate is authentic and has been produced by a duplicating process; 

(d) If such evidence consists of Information contained in any statement produced by a computer, that such statement was Produced by a computer and that the conditions set out in paragraphs (a), (b) and (c) of subsection (1) of section 5 have been satisfied to respect of such statement and computer; 

(e) If such evidence consists of a transcript, translation, conversion or transformation, as the case may be, of a statement produced by a computer that such statement satisfies any of the conditions set out in sub section (2) of section 5.

(f) if such evidence consists of the duplicate a* provided for in subsection (3) of section 5, that such duplicate is authentic and has been produced by a duplicating machine, 

and purporting to be made by a person occupying a responsible position in relation to the operation of the relevant machine, device or computer or the management of the relevant activity, whichever, is the case, shall be admissible in evidence without calling such person as a witness and shall be evidence of the matters stated therein.

(2) For the purpose of this section it shall be sufficient for a matter to be stated to the best of the knowledge and belief of the person stating it ; 

 Provided however the court may on application by the opposing party or of its own motion, examine the maker of the affidavit, and or any other person said to be acquainted with any of the matters set out in the affidavit. in open court touching any of the matters set out in the affidavit or any other relevant matter that may be connected with, or incidental thereto.

07(1) The following provisions shall apply where any party to a proceeding proposes to tender any evidence under section 4 or 5, in such proceeding- 

(a) the party proposing to tender such evidence shall, not later than forty-five days before the date fixed for inquiry or trial file, or cause to be filed, in court, after notice to the opposing party, a list of such evidence as is proposed to be tendered by that party, together with a copy of such evidence or such particulars thereof as is sufficient to enable the party to understand the nature of the evidence; 

(b) any party to whom a notice has been given under the preceding provision may, within fifteen days of the receipt or such notice apply to the party giving such notice, to be permitted access to, and to 

(i) the evidence ought to be produced; 

(ii) the machine, device or computer, as the may be, used to produce the evidence; 

(iii) any records relating to the production of the evidence or the system used in such production; 

(c) upon receipt of the application to be permitted access to, and to inspect such evidence, machine, device, computer, records or system, the party proposing to tender such evidence shall, within reasonable time, bat not later than fifteen days after the receipt of the application, comply with the request and provide a reasonable opportunity to the party applying or his agents or nominees, to have access to, and inspect, such evidence, machine, device, computer, records or systems, as is mentioned in the application; 

(d) where the party proposing to tender such evidence is unable to comply, or does not comply with, the application for access and inspection, or where the parties are unable to agree on any matter relating to the notice or the application for access and inspection or the manner and extent of the inspection, the court may on application made by either party, make such order or give such direction, as the interests of justice may require. 

(2) Save as provided for in sections 8 and 9 where any party proposing to tender any evidence under the provisions of this Act, fails to give notice as aforesaid, or upon application being made for access and inspection, fails to provide a reasonable opportunity therefor, or fails to comply with any order or direction given, by court under paragraph (a), such party shall not be permitted to tender such evidence in respect of which the failure was occasioned 

08(1) In any proceeding it shall not be necessary for any party to tender any evidence of any fact which is admitted by the opposing party-

(2) In any proceeding where It is proposed to tender any evidence under any provision of this Aft to establish a fact, it shall not be necessary for the party tendering such evidence to show that the conditions set out in the preceding provisions of this Act relating to the admissibility of such evidence have been satisfied, if the conditions relating to admissibility are not in dispute. 

(3) Where in any proceeding, a party to such proceeding tenders any evidence under this Act to establish a fact, and it is shown that such fact was within the knowledge of the opposing party but not admitted by him in such proceeding, the court shall award to the party tendering such evidence, the total costs incurred by him in tendering such evidence (in addition to any other costs that may be awarded to such party in such proceeding), whether or not the final judgment or order in such proceedings is in favour of such party.

09.The court may presume the accuracy of any recording, reproduction or statement produced by, or by the use of, a machine.-, device or computer which is in common use and where the court draws such prescription with respect to any recording, reproduction or statement, and in the absence of any evidence to the contrary, it shall not be necessary for any party proposing to tender such recording, reproduction or statement in evidence to show that the conditions set out in the preceding provisions of this Act, relating to the admissibility of such recording, reproduction or statement have been satisfied.

ඒ අනුව කරුණු සළකා බැලීමේදී, ඉහත කී  ප්‍රකාරව වන සී. සී. ටී. වී සාක්ෂි යනු මා විසින් ඉහතින් සැලකරන ලද පරිදි, කිසිවෙකු විසින් පටිගත කරන ලද වීඩියෝ සාක්ෂි (Video Evidence ) හෝ ශ්‍රව්‍ය රෙකෝඩන (Audio Recordings ) වලින් වෙනස් වන බැවින් අදාල සී. සී. ටී. වී. කැමරා පද්ධතිය සවිකොට තිබූ නිවසේ හිමිකරු හෝ සේවාස්ථානයේ ප්‍රධානියා මාර්ගයෙන් එකී සාක්ෂි අධිකරණය වෙත ඉදිරිපත් කරලීම යටතේද ප්‍රවාදක ස්වරූපයේ සාක්ෂියක් (Hearsay Evidence) ඉදිරිපත් වන බැවින්, වඩා නිවැරදි ක්‍රමවේදය වනුයේ  පනතේ 3 වන වගන්තිය යටතේ වන නෛසර්ගික බලතල යටතේ ඉහත කී සී. සී. ටී. වී. සාක්ෂිය අධිකරණය ඉදිරියෙහි සාක්ෂිකරුවෙකුගේ  අවධානය යොමු කරලීමකින් තොරව ස්වාධීනව එකී සී. සී. ටී. වී.  සාක්ෂිය අඩංගු  සී. ඩී. තැටිය (Compact Disk) අධිකරණය ඉදිරියෙහි සියලු පාර්ශවයන්ට පෙනෙන සේ ධාවනය කොට එකී සාක්ෂිය ආවේෂ්‍ය කර ගැනීම වන බව පැහැදිලි කරුණකි.

ඒ අනුව පහත සඳහන් පරිදි සී. සී. ටී වී. සාක්ෂියක් නිවැරදිව මෙහෙයවීමේ  හැකියාව එකී සාක්ෂිය මත විශ්වාසය තබන පාර්ශවය සතුව පවතී.

1. සී. සී. ටී. වී.  සාක්ෂියට අදාලව  මුල් අවස්ථාවේදීම  විත්තිකරුවන්  සංඛ්‍යාවට සමාන පිටපත් සහිතව සී. සී. ටී. වී. දර්ශන ඇතුලත් සී. ඩී.  තැටියක් ඉහත කී 1995 අංක 14 දරණ සාක්ෂි (විශේෂ විධිවිධාන ) පනතේ 6(1) (අ) වගන්තිය ප්‍රකාරව එකී පනතේ 4(1) උප වගන්තියෙහි (අ), (ආ), (ඇ) සහ (ඈ) යටතේ වන කොන්දේසීන් තෘප්ත කරන බවට වන දිව්රුම්  ප්‍රකාශයක් (Affidavit ) අධිකරණය වෙත ඉදිරිපත් කිරීම. (එකී දිව්රුම් ප්‍රකාශය ඉහත කී කී සී. සී. ටී. වී. කැමරා පද්ධතිය භාරයේ පැවති අය වෙතින් ලබා ගෙන ඉදිරිපත් කළ යුතුව පවතී. )

විත්තිය වෙනුවෙන් වන විටක පැමිණිල්ලට පිටපත් සහිතව ඉදිරිපත් කරලීම සිදු කළ යුතු වේ.

2. එකී සී. සී. ටී. වී. සාක්ෂි යම් වෙනස් කිරීමකට භාජනය වී ඇද්දැයි පරීක්ෂා කර බැලීමට හා ඒ තුල සිටින තැනැත්තන් සහ ද්‍රව්‍ය (වාහන හෝ වෙනත් නඩු භාණ්ඩ) අදාල දර්ශන තුල පවතින්නේදැයි නිසැකව දැන ගැනීම පිණිස රජයේ රස පරීක්ෂකරවයා වෙත  ඊට අදාලව වන ප්‍රශ්නාවලියක් සමඟ අදාල සී. ඩී. තැටිය මුලික සාක්ෂියක් සහිතව ඉදිරිපත් කරලීම. (මේ යටතේ පුද්ගලයින්, එහි ඇතුලත්ව ඇති කට හඞ,  වාහන ඇතුළු වෙනත් නඩු භාණ්ඩ සම්බන්ධයෙන්   විමසීමක් රස පරීක්ෂකවරයා වෙතින් සිදු කළ හැකි අතර, එකී පරීක්ෂා කරලීම  පිණිස  අවශ්‍ය පුද්ගලයින් හා නඩු භාණ්ඩ අධිකරණ නියෝග මත රස පරීක්ෂක වරයා වෙත ඉදිරිපත් කරලීම සිදු කළයුතුව පවතී.)

 

ඉහතින් ප්‍රකාශිත පරිදි  සී. සී. ටී. වී. සාක්ෂි සම්බන්ධයෙන් මෙන්ම වෙනත් වීඩියෝ සහ ශ්‍රව්‍ය රෙකෝඩන වලට අදාළව වන සාක්ෂි සම්බන්ධයෙන්ද  ඉහත කී ප්‍රකාරව රජයේ රස පරික්ෂකවරයා වෙතින් වාර්තාවක් කැඳවීම ප්‍රඥාගෝචර වනුයේ, අදාල දර්ශන වල ඇතුලත් පුද්ගලයින්, එහි ඇතුළත් කටහඬ සහ  ඒ තුල ඇතුලත් නඩු භාණ්ඩ පියවි ඇසින් සහ ශ්‍රවනයෙන් නිශ්චිතව හඳුනා ගැනීමක් සිදු කළ නොහැකි තත්ත්වයන් පවතින අවස්ථාවන්හිදී  එම කරුණ නඩු විභාගයේදී  බරපතල සැකයකට තුඩු දෙන තත්ත්වයක් ස්ථාපිත වීම වලක්වාලනු පිණිස වන අතර, ඊට අදාළව වන නියෝග ඉහත කී පනතේ 03 වන වගන්තිය සමග එක්ව ගෙන කියවිය යුතු අපරාධ නඩු විධාන සංග්‍රහයේ 124 වන වගන්තිය ප්‍රකාරව අයැදිය හැකි වේ.

3. ඒ අනුව කැඳවනු ලබන රස පරීක්ෂක වාර්තාව හා  පරීක්ෂාවට යවන ලද සී ඩී තැටිය අධිකරණය වෙත නැවත ලැබීමෙන්  අනතුරුව 1995 අංක 14 දරණ  සාක්ෂි (විශේෂ විධිවිධාන) පනතේ 07 (1) (අ) වගන්තිය ප්‍රකාරව  විරුද්ධ පාර්ශවය වෙත විභාගයට දින 45 කට ප්‍රථම  ඉහත කී සාක්ෂි මෙහෙයවීමට අදාල වන නොතීසි බාර දී සාක්ෂි ලැයිස්තුවටද එකී සී. සී. ටී. වී. සාක්ෂි ඇතුලත් සී. ඩී. තැටිය  ඇතුලත් කරලීම. (අපරාධ නඩුවකට අදාලව විත්තිය සම්බන්ධයෙන් වන විටෙක විත්තිවාචකය කැඳවීම තීරණය කොට විත්තියේ විභාගය සඳහා නියම කරනු ලබන දිනය විත්තිය සම්බන්ධයෙන් විභාග දිනය වශයෙන් සැලකීම වඩාත් තර්කානුකූල වේ.)

4. ඉහත කී නොතීසිය ලැබී දින 15 ක් ඇතුලත එකී පනතේ 7(1) (ආ)  වගන්තිය ප්‍රකාරව එකී සී. සී. ටී. වී. සාක්ෂිය වෙත සහ එකී සාක්ෂි උත්පාදනය කරන ලද යන්ත්‍රය වෙත විරුද්ධ පාර්ශවය විසින් ප්‍රවේශයක් ඉල්ලා සිටින්නේ නම්,  ඒ යටතේ විරුද්ධ පාර්ශවය වෙත ඉහත කී ප්‍රකාරව  පිටපත් වශයෙන් අධිකරණයට බාර දුන්  සී. සී. ටී. වී. සාක්ෂි ඇතුලත් සී ඩී තැටි සහ තවදුරටත් එය පටිගත වන ලද හෝ පටිගත කරන ලද යන්ත්‍රය වෙත  ප්‍රවේශය ලබා දීමට පියවර ගැනීම.

5. ඉන් අනතුරුව නඩු විභාගයේදී අදාල  සී. සී. ටී. වී. සාක්ෂි ඇතුලත් සී ඩී තැටිය  විනිසුරුවරයාට හා පාර්ශවයන්ට පෙනෙන සේ තිරයක් මත ධාවනය කරලීම.  

(මේ යටතේ Projector යන්ත්‍රයක් හා තිරයක් භාවිතයට ගැනීම වඩාත් ප්‍රායෝගික වේ.)

එහිදී,

i. පැමිණිල්ලෙහි නිරීක්ෂන.

ii. විත්තියේ නිරීක්ෂන.

iii. අධිකරණයේ  නිරීක්ෂන.

ඊට අදාලව සටහන් කරලීම සිදු කළ යුතු වන අතර, ඒ අනුව එකී නිරීක්ෂන නඩු තීන්දුව ලබා දීමේදී  අධිකරණය වෙත  ඉහත කී රසපරීක්ශක වාර්ථාව සමග හරයාත්මක සාක්ෂි (Substantive Evidence) වශයෙන් සලකා බැලීමේ හැකියාව අධිකරණය සතුව පවතී.

තවද ඉහත කී පනතේ  08 වන වගන්තිය යටතේ වන “පිළිගැනීම්” සහ 09 වන වගන්තිය යටතේ වන “ පූර්ව නිගමන”  සම්බන්ධයෙන්ද අධිකරණය විසින් ඒ යටතේ සලකා බැලිය යුතු වේ.  

එසේම,  සී. සී. ටී. වී.  සාක්ෂි නොවන විඩියෝ රෙකෝඩන හා ශ්‍රව්‍ය රෙකෝඩන සම්බන්ධයෙන් වන විටක, ඒවා පටිගත කරන ලද පුද්ගලයින් සාක්ෂියට කැඳවා  එම අයගේ සාක්ෂිය අතරතුර ඉහත කී ප්‍රකාරව අදාල විඩියෝ රෙකෝඩනය හා ශ්‍රව්‍ය රෙකෝඩනය ධාවනය කිරීමට සලස්වා විරුද්ධ පාර්ශවය විසින් ඊට අදාලව විමසනු ලබන හරස් ප්‍රශ්න වලින් අනතුරුව නැවත ප්‍රශ්න විමසා ඊට අදාලව එකී විඩියෝ සාක්ෂිය සහ ශ්‍රව්‍ය රෙකෝඩනය සාක්ෂි වශයෙන් භාවිතයට ගත හැකි අතර එහිදීද මා විසින් මින් ඉහත සැල කරන ලද පරිදි රස පරීක්ෂක වාර්තාවක්  සුදුසු පරිදි කැඳවීම හා 1995 අංක 14 දරණ සාක්ෂි  (විශේෂ විධිවිධාන) පනතේ 7(1)(අ) වගන්තිය ප්‍රකාරව විභාගයට දින 45 කට  ප්‍රථම නොතීසි බාර දී ඊට අදාල ඉදිරි පියවර ගැනීමද සිදු කළයුතුව පවතී.

තවද, කිසියම් සිවිල් නඩුකරයකට අදාළව සමකාලීන රෙකෝඩනයක් හරස් ප්‍රශ්න යටතේ විරුද්ධ පාර්ශවයක් විසින් සාක්ශිකරුට පෙන්වා සිටීම සදහා 1995 අංක 14 දරණ සාක්ශි (විශේෂ විධිවිධාන) පනතේ 7 (1) (අ) වගන්තිය ප්‍රකාරව විභාගයට දින 45 කට පෙර විරුද්ධ පාර්ශවය වෙත නොතීසි යවා නොතිබිම නෛතික බාදාවක් නොවන අතර, සාක්ශිකරු එකී සමකාලීන රෙකෝඩනයට අදාළව කිසියම් කරුනක් පිලිගන්නේ නම්, එය සාක්ශියක් වශයෙන් ලකුණු කිරීමේද කිසිදු නෛතික බාදාවක්ද නොමැත. (ඉහත කී නෛතික තත්ත්වය අපරාධ නඩුවකට අදාළවද භාවිතයට ගැනීමේ හැකියාව පවතී.)

මේ සම්බන්ධයෙන් වන නීතිමය තත්ත්වය පහත නඩු තීන්දුව යටතේ විස්තර කොට ඇත.

Gamini Sumanasekara and another Vs. Sunil perera ( CALA 401/2005, dated 8/6/2018).